Hoe omgaan met Wet zorg en dwang tijdens de coronacrisis?

In deze periode waarin beperkende maatregelen worden geadviseerd vanwege het coronavirus, blijft goed hulpverlenerschap voorop staan. Hoe zit dit in relatie tot de Wet zorg en dwang (Wzd)?

Het streven blijft om zo veel als mogelijk oog te blijven houden voor het leveren van persoonsgerichte zorg.Voor collectieve maatregelen (geldend voor alle cliënten en/of bezoekers) die genomen worden op basis van besluiten van de ministeriële commissie crisisbeheersing (MCCB) of adviezen en richtlijnen van het RIVM, geldt dat het stappenplan van de Wzd niet van toepassing is.

Collectieve en individuele dwangmaatregelen

Bij collectieve maatregelen gaat het bijvoorbeeld om beperking van de mogelijkheden om cliënten te bezoeken, beperking van de mogelijkheden om de algemene ruimten binnen een instelling te gebruiken of het in afzondering moeten plaatsen van cliënten met (verdenking van) corona.

Bekijk de e-learning Wet zorg en dwang

Voor individuele dwangmaatregelen in deze periode geldt als uitgangspunt dat de juiste professionele afwegingen worden gemaakt over welke zorg het beste passend is, ook ten aanzien van onvrijwillige zorg, de daarbij behorende procedures en de beschikbare capaciteit van zorgpersoneel. Hierbij kan geheel of gedeeltelijk worden afgeweken van het stappenplan uit de Wzd.

Concreet kan gedacht worden aan situaties waarbij er bijvoorbeeld door onderbezetting en capaciteitsproblemen als gevolg van COVID-19, het gebruikelijke MDO niet in volle omvang geregeld kan worden. Of aan de naleving van evaluatietermijnen en aan de inzet van de daarbij benodigde zorgverleners, zoals bijvoorbeeld de externe deskundigen. Wel moeten de gemaakte afwegingen zo veel als mogelijk worden vastgelegd in het dossier van de cliënt.

>>> Wet zorg en dwang (Wzd): wat je als zorgprofessional moet weten en doen

De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) benadrukt dat zorgverleners in deze situatie de ruimte hebben om de zorg op afwijkende manieren te organiseren. De bestuurder is en blijft eindverantwoordelijk voor het leveren van zo goed mogelijke en veilige zorg.

Begrijpelijke taal

Het is van belang om de maatregelen die worden getroffen in toegankelijke taal uit te leggen aan de cliënten die het betreft. Zij hebben immers recht om te weten waarom deze maatregelen worden genomen. Dit kan bijdragen aan het tegengaan van verzet en levert betere, veiligere zorg op.

Zo is er een Steffi ontwikkeld waarin in begrijpelijke taal wordt uitgelegd wat je wel en wat je niet moet doen om ervoor zorgen dat jij en anderen niet ziek worden. Ook heeft ondere andere VGN informatie voor cliënten op hun website beschikbaar.

De rol van de cliëntenvertrouwenspersoon (cvp)

Cliënten kunnen ook tijdens deze periode een beroep doen op de cliëntenvertrouwenspersoon (cvp). Deze kan de cliënt bijvoorbeeld ondersteunen bij het uiten en bespreken van eventuele onvrede over maatregelen die als gevolg van corona zijn getroffen. Cliënten kunnen via de telefoon, Skype, Facetime of een andere soortgelijke voorziening contact opnemen met de cvp. Uiteraard blijft ook in deze periode de geheimhoudingsplicht van de cvp van kracht. Dit betekent dat de cvp alleen met toestemming van de cliënt met anderen mag praten over wat de cliënt aan de cvp vertelt.

Wilt u weten hoe u in contact kunt komen met de cvp in uw regio? Kijk dan op de site van de Landelijke Faciliteit cvp.

Medische verklaring zonder huisbezoek

Gezien de huidige situatie zijn huisbezoeken tijdelijk niet mogelijk. De medische verklaring kan daarom waar mogelijk via de telefoon, Skype of Facetime alsnog worden afgegeven.

Opname zonder besluit CIZ

De zorgaanbieder kan als het echt nodig is, iemand opnemen zonder dat het CIZ al een Wzd-status heeft vastgesteld. Deze afspraak gold al bij crisissituaties. De Inspectie voor Volksgezondheid en Jeugd heeft laten weten dat dit gezien de uitzonderlijke omstandigheden ook op dit moment geldt. Wel zal het CIZ dan later alsnog de cliënt moeten zien, zodra huisbezoeken weer mogelijk zijn.

Heeft u interesse in de training Wet zorg en dwang of e-learning Wet zorg en dwang?

Neem contact op

Lees ook:

HWW Zorg over de e-learning Wet zorg en dwang